Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010

ΥΓΕΙΆ ΚΑΙ ΚΡΗΤΙΚΟΊ ΧΟΡΟΊ.

Οι χορευτές είναι αθλητές που είναι καλλιτέχνες, αλλά και καλλιτέχνες που είναι αθλητές.Ο χορός είναι μια μορφή τέχνης, κατά την οποία το σώμα είναι το όργανο έκφρασης. Η ενασχόληση με το χορό απαιτεί καλή φυσική κατάσταση και πνευματική διαύγεια. 
..... 
Η νεολαία της Κρήτης, στις μέρες μας, μετά από πολλά χρόνια περιπλάνησης στα μονοπάτια της ξενόφερτης μουσικής, αρχίζει να κάνει στροφή προς τη μουσική μας παράδοση, η οποία εκφράζεται κυρίως με τον ποιητικό λόγο (μαντινάδες), τα ριζίτικα τραγούδια και τους χορούς. Ο χορός από τα πολύ παλιά χρόνια έχει μπει βαθιά στη ζωή των Κρητικών, οι οποίοι χορεύοντας δείχνουν τη λεβεντιά και την περηφάνια τους, γυρίζοντας την πλάτη στα προβλήματα και τις λύπες της ζωής.

Η αρχαιοελληνική προέλευση του χορού
Ο χορός θεωρείται πρωταρχική καλλιτεχνική έκφραση του ανθρώπου, αφού σχετίζεται με την κίνηση και την αρμονία του σώματος. Η σημερινή λέξη ‘’χορός’’ αποδίδεται από πολλούς μελετητές στην αρχαία ελληνική λέξη ‘’όρχησις’’, η οποία αναφέρεται ευρύτερα στην ορχηστρική τέχνη, στις χορευτικές παραστάσεις που παρουσιάζονταν στις τραγωδίες, στις λιτανείες και σε πολλά άλλα παρεμφερή πολιτιστικά δρώμενα. Η παράδοση φέρει τη Ρέα, τη μεγάλη μητέρα-θεά, να διδάσκει για πρώτη φορά την ορχηστρική τέχνη στους Κουρήτες, για να καλύψουν τα κλάματα του νεογέννητου Δία. Πέντε είναι σήμερα οι κυριότεροι χοροί της Κρήτης, ενώ υπάρχουν αρκετοί ακόμη, με τοπικό χαρακτήρα και περιορισμένη διάδοση:ο συρτός ή χανιώτικος, ο μαλεβιζιώτης ή πηδηχτός καστρινός, ο σιγανός πεντοζάλης, ο γρήγορος πεντοζάλης και η σούστα.

Τα οφέλη των Κρητικών χορών
Οι κρητικοί παραδοσιακοί χοροί είναι μια δραστηριότητα που προσφέρει ψυχαγωγία και ψυχική ευφορία, αφού τονώνει την αυτοπεποίθηση του ατόμου, βελτιώνει τις κοινωνικές του σχέσεις, αλλά και το βοηθά να θέσει νέους στόχους, να χαλαρώσει από το καθημερινό άγχος, να γνωρίσει καινούριους φίλους και να διατηρήσει το σώμα του σε καλή φυσική κατάσταση. Όταν, μάλιστα, γίνονται με συγκεκριμένη ένταση και διάρκεια, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτική μορφή άσκησης, αφού γυμνάζουν πολλές κατηγορίες μυών, ανεξάρτητα από το φύλο και την ηλικία των χορευτών ή το μουσικό ρυθμό (αργό ή γρήγορο). Επιπλέον, ο χορός αποτελεί μια πολύ καλή λύση για την άσκηση της καρδιάς και μια φυσική λύση για αδυνάτισμα, αφού κάποιος που χορεύει με μέτρια ένταση για μια ώρα, καταναλώνει παραπάνω από 500 θερμίδες!
Τα αίτια των τραυματισμών
Αν και οι τραυματισμοί στους χορευτές των κρητικών χορών θεωρούνται σπάνιοι, στην περίπτωση που προκύψουν, δεν θα πρέπει να υποτιμούνται. Οι τραυματισμοί αυτοί αφορούν κυρίως στις αρθρώσεις των ποδιών και το κατώτερο τμήμα της πλάτης και συνήθως οφείλονται:
- στην έλλειψη εμπειρίας και στην παράβλεψη των οδηγιών του χοροδιδασκάλου
- στην κακή φυσική κατάσταση και στο αδύναμο μυϊκό σύστημα κάποιων χορευτών, που είναι ευαίσθητο στις καταπονήσεις
- στην υπερβολική κούραση των χορευτών, είτε από πολύωρη εξάσκηση, είτε από προηγούμενη κοπιαστική εργασία
- στην κακή τεχνική, καθώς και στις απότομες και επιδεικτικές χορευτικές κινήσεις
- στο επικίνδυνο περιβάλλον, όπως ακατάλληλο ή υγρό πάτωμα, ύπαρξη χαλιών, ή ανεπαρκής χώρος εξάσκησης
- στα ακατάλληλα παπούτσια, που δεν ‘’κρατάνε’’ καλά το πόδι, ή δεν έχουν καλή επαφή με το πάτωμα
- στην ανεπαρκή επούλωση τραυματισμών, στην ελλιπή τήρηση των οδηγιών των γιατρών και στην επάνοδο στο χορό σε συντομότερο χρονικό διάστημα από το απαιτούμενο
Γενικές προφυλάξεις
Οι προφυλάξεις που θα πρέπει να λαμβάνουν οι χορευτές των κρητικών χορών για τη διατήρηση της υγείας τους και την καλύτερη εκτέλεση των παραδοσιακών προγραμμάτωνείναι οι παρακάτω:
- έλεγχος της κατάστασης της υγείας, αν ο χορευτής έχει κάποιο γνωστό παθολογικό πρόβλημα, είναι υπέρβαρος ή η ηλικία του υπερβαίνει τα 40 χρόνια
αποφυγή εκτέλεσης ριψοκίνδυνων κινήσεων, εφόσον η φυσική κατάσταση του σώματος και η εμπειρία του χορευτή δεν το επιτρέπουν
εκτέλεση ασκήσεων για προθέρμανση ή, κάτι πιο εύκολο, έναρξη εξάσκησης ή χορευτικού προγράμματος με ήπιους χορούς, όπως είναι ο συρτός
- κατανάλωση αρκετής ποσότητας υγρών πριν, κατά τη διάρκεια (στα διαλείμματα) και μετά τους χορούς
- επαρκής ξεκούραση και αποφυγή ορθοστασίας και έντασης κατά τη διάρκεια των διαλλειμάτων
- σεβασμός στα όρια των δυνατοτήτων του σώματος, διακοπή του χορού σε περίπτωση εμφάνισης πόνου και αναζήτηση ιατρικής συμβουλής, εφόσον το πρόβλημα επιμένει
Οι ιατρικές μελέτες
Σε Παγκρήτια Ιατρικά Συνέδρια που έγιναν το 2002 και το 2004, παρουσιάστηκαν διάφορες εργασίες που αφορούσαν στους κρητικούς παραδοσιακούς χορούς. Έτσι, μετά από ορθοπεδική εκτίμηση των λιγοστών παρατηρούμενων τραυματισμών, απεδείχθη ότι οφείλονται είτε σε ανατομικά (κληρονομικά) προβλήματα στα πόδια, είτε σε κακή τεχνική, είτε σε ακατάλληλες χορευτικές επιφάνειες. Επίσης, σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2003 στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης και περιελάμβανε έλεγχο των χορευτών με σπιρομέτρηση και καρδιακό παλμογράφο, απεδείχθη ότι οι κρητικοί χοροί είναι μια πολύ καλή αεροβική δραστηριότητα, η οποία δεν επιβαρύνει τις ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού, αλλά αντίθετα τις τονώνει και τις βελτιώνει. Το τελικό συμπέρασμα της ιατρικής αυτής μελέτης ήταν ότι οι χοροί αποτελούν μια δραστηριότητα που όχι μόνο προσφέρει ψυχαγωγία, αλλά και μπορεί να υποκαταστήσει επάξια την οργανωμένη σωματική άσκηση.
Σε μια άλλη εργασία που παρουσιάστηκε το 2005 σε ορθοπαιδικό συνέδριο στο Ηράκλειο, καταδείχθηκε ότι οι κρητικοί χοροί γυμνάζουν τους εν τω βάθει σταθεροποιητές μύες του κορμού και βοηθούν στο ευθυτενές βάδισμα, ανεξάρτητα του φύλου και της ηλικίας του ατόμου, οπότε, για άλλη μια φορά, βγήκε το συμπέρασμα ότι αποτελούν εξαιρετική φυσική άσκηση για όλους.
Τα τελικά συμπεράσματα
Πολλές είναι οι επιστημονικές εργασίες που τονίζουν την ευεργετική επίδραση των παραδοσιακών κρητικών χορών στην ψυχοσωματική υπόσταση κάθε ανθρώπου. Όπως, όμως, συμβαίνει με κάθε δραστηριότητα που περιλαμβάνει κίνηση και ένταση, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα από τους χορευτές, ώστε παίρνοντας τις κατάλληλες προφυλάξεις, να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα οποιουδήποτε τραυματισμού. Οι χοροί της Κρήτης αποτελούν ένα πραγματικό κόσμημα, ένα πολύτιμο δώρο προς τους κατοίκους της, που συμπληρώνει με τον καλύτερο τρόπο τα φανταχτερά στολίδια που χάρισε στο λεβεντονήσι η φύση.
Επίλογος
Τόσο οι κρητικοί παραδοσιακοί χοροί, όσο και πολλές άλλες εκφράσεις της πλούσιας πολιτιστικής παράδοσης της Κρήτης, ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια των σύγχρονων κοινωνιών, παίρνοντας τη θέση που τους αξίζει και δίνοντας μια γερή γροθιά στο στομάχι του αυτάρεσκου παγκοσμιοποιημένου μας κόσμου. Η εικόνα των μικρών παιδιών που μαθαίνουν να χορεύουν, κάτω από την καθοδήγηση πολύπειρων χοροδιδασκάλων, δεν μπορεί παρά να συμβολίζει την ελπίδα, όχι μόνο για την αναγέννηση της αυθεντικής κρητικής πολιτιστικής παράδοσης, αλλά για την οριστική επικράτησή της, σε ένα κόσμο που βασιλεύει ο ξέφρενος εκμοντερνισμός και η αλόγιστη ξενομανία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: